Si

Heldu da eguna. "Do maior" eskala diatonikoko zazpigarrena eta azken nota denaren inguruan arituko gara gaurkoan. "Si" nota musikalari "B" letra esleitzen zaio anglosaxoi idazkeran.

VIII. mendean idatzitako "Ut queant laxis" bertso erlijiosoan du jatorria. Soberan dakigun moduan, Guido d'Arezzok nota musikalen izenak finkatu zituen XI. mendean; hala ere, "Si" nota musikala Flandesko Anselmok izendatuko zuen mende batzuk beranduago ("Sancte Ioannes").

"Si" nota musikalari dagokionez, ohikoa da sinestesikoen artean kolore larrosarekin lotzea.

La

Honakoan, dagoeneko aski ezaguna egiten zaigun "Do maior" eskala diatonikoko seigarren nota musikalaren inguruan arituko gara. Latindar idazkeran "La" ezagutzen dugun nota musikalari, "A" letra esleitzen zaio anglosaxoi idazkeran.

Dakigun moduan, VIII. mendean sortutako "Ut queant laxis" bertso erlijiosoan du jatorria ("LAbii reatum").

"La" nota musikala, gainerakoen altuera zehazteko oinarritzat hartzen da. Horrela, beste nota musikalen frekuentzia zehaztu nahi denean, ohikoa da "La" diapasoiari erreferentzia egitea.

Sinestesia musikala pairatzen duten pertsonen artean, "La" nota musikala, kolore berdearekin lotzen da orokorrean.

Sol

Anglosaxoi idazkeran "G" letra esleitzen zaion, eta guk latindar idazkeran ezagutzen dugun "Sol" nota musikala, "Do maior" eskala diatonikoko bosgarren nota da.

Beste sei nota musikalek bezala, Erdi Aroan idatzitako eta, ondoren, Guido d'Arezzok nota musikalen izenak zehazteko oinarri bezala erabilitako "Ut queant laxis" bertso erlijiosoan du jatorria ("SOLve populi").

Musika-lan entzutetsuenen artean, Ludwig van Beethovenek Errusiako Alejandro I Zar-ari konposatutako eta eskeinitako "Sonata nº8" aurkitu dezakegu,  "Sol maior" tonuan.

Guztiontzat aski ezaguna den eta betidanik ezagutu dugun klabea "Sol" nota musikalarena da: Sol klabea.

Fa

"Do maior" eskala diatonikoko laugarrena den "Fa" nota musikalari, "F" letra esleitzen zaio anglosaxoi idazkeran.

Bloga jarraitzen duzuenok soberan ezagutzen duzuen, eta VIII. mendekoa den, "Ut queant laxis" bertso erlijiosoan du jatorria "Fa" nota musikalak ("FAmuli tuorum").

"Fa" nota musikalak ere, "Sol" eta "Do" nota musikalek bezala, klabe propioa du.

Betiko lez, eta bitxikeria moduan, aipatzekoa da sinestesia kasuetan "Fa" nota musikala bioleta kolorearekin lotzen dela, orokorrean.

Mi

Aste honetan "Do maior" eskala diatonikoko hirugarren nota musikalaren inguran arituko gara. Anglosaxoi idazkeran "E" letra esleitzen zaion notari, "Mi" deitzen diogu latindar idazkeraren ondorioz eta gure egunerokotasunean.

VIII. mendeko, eta dagoeneko, aski ezaguna egiten zaigun "Ut queant laxis" bertso erlijiosoan du jatorria "Mi" nota musikalak ere ("MIra gestorum").

Sinestesia musikala delakoa pairatzen duten pertsonek, orokorrean, "Mi" nota musikala urdin argiarekin lotzen dute.

Re

"Do maior" eskala diatonikoko bigarren nota dugu honakoan. Latindar idazkeraren ondorioz, ezagutzen dugun "Re" notari, "D" letra esleitzen zaio anglosaxoi idazkeran.

Aurrekoan esan bezala, VIII. mendean idatzitako "Ut queant laxis" bertso erlijiosoan du jatorria "Re" notak ("REsonare fibris"). Eta dakigun moduan, XI. mendean, Guido D'Arezzo idazki honetan oinarritu zen nota musikal guztiak izendatzeko.

"Re maior" tonuan konposatutako Johann Pachelbel-en "Canon" musika lana dugu adierazle aipagarriena.

Azkenik, eta notak koloreekin nahasten diren sinestesiaren inguruko kontuekin jarraituz, esan beharra dago "Re" nota kolore horiarekin lotzen dutela sinestesia mota hau pairatzen duten pertsonek.

Do edo Ut?

"Do latindar idazkeran eta C anglosaxoi idazkeran, Do maior eskala diatonikoko (alterazio gabeko eskala bakarra) lehen nota edo gradua da." Horrela definitzen du Wikipediak, normalean, mundu guztiak ezagutzen, ulertzen eta barneratzen duen lehendabiziko nota musikala.

Hala ere, hasiera batean nota honen izena "Ut" zen. VIII. mendean idatzitako "Ut queant laxis" bertso erlijiosoan du jatorria. XI. mendean, Guido D'Arezzo, idazki honetan oinarritu zen nota musikal guztiak izendatzeko.

Musika-lan edo konposizio ezagunenei dagokienez (Sinfoniak, hain zuzen) asko izan dira historian zehar "Do maior" tonuan konposatu dituztenak, haien artean:
Georges Bizet, Richard Wagner, Ludwig van Beethoven, Antonio Vivaldi....

"Do" notak ere, "Sol" eta "Fa" notek bezala, klabe propioa du. Eta ez klabe bakarra, bi baizik: Do klabea hirugarrenean edo kontralto klabea eta Do klabea laugarrenean edo tenore klabea.

Bestetik (eta bitxikeria moduan) sinestesia kasuetan; hau da, zifrak koloreekin, notak koloreekin edo dena delakoak nahi gabe edo modu automatikoan lotzen dituzten pertsonen kasuetan, orokorrean, "Do" nota kolore gorriarekin lotzen da.